Op het Robsonterrein aan de rand van het centrum van Enschede beschikt Woningcorporatie Domijn over een bijzonder wijkje met onder andere twintig studio’s en drie tiny houses. Het ontwerp van deze woningen is door Architecten VOORMORGEN architecten in nauwe samenwerking met Hodes Huisvesting tot stand gekomen. De modulaire, moderne en industriële woningen vormen een geweldige combinatie met het cultuurhistorisch waardevolle vastgoed van de oude pyjamafabriek, vindt John Slot, manager vastgoedsturing bij Domijn.
De voormalige fabriek Robson ligt in de Enschedese wijk Horstlanden Veldkamp. De wijk heeft een actieve wijkraad, die door Domijn is betrokken bij de ontwikkeling van de nieuwe woningen. Het stedenbouwkundig plan is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met omwonenden en de wijkraad. Deze samenwerking heeft bijvoorbeeld gezorgd voor een buurtmoestuin, een ontmoetingsplek voor de wijkbewoners en duurzaamheid als uitgangspunt van het stedenbouwkundig plan voor het terrein. In de tiny houses wonen creatieve ondernemers die ook een bijbehorend atelier in de voormalige pyjamafabriek huren.
Oog voor circulariteit
Inmiddels wonen de bewoners van de studio’s ongeveer anderhalf jaar in hun nieuwe huis. Zij reageren enthousiast, vertelt Sophie Oosterbroek, ontwikkelmanager bij Domijn. De studio’s en tiny houses zijn ontwikkeld met oog voor betaalbaarheid, duurzaamheid, en vooral voor circulariteit, vervolgt Oosterbroek. ‘’In de uitvraag stonden prestatie-eisen op het gebied van circulariteit opgesteld. Destijds was dit nieuw voor ons. Het was het eerste project waarbij we echt op basis van summiere prestatie-eisen ten aanzien van circulariteit aan onze projectpartners hebben gevraagd om de woningen circulair te ontwikkelen. Duurzaamheid is meer dan een warme jas om het gebouw. We wilden zo circulair mogelijk bouwen, met zo min mogelijk materiaal en afval.’’
Materiaalpaspoort
Daarnaast wilde Domijn het materiaal in de toekomst zoveel mogelijk opnieuw kunnen gebruiken. Binnen deze woningen is daarom zoveel mogelijk gebruik gemaakt van onderhoudsarme materialen die in de toekomst hergebruikt kunnen worden, zoals hout. Ook is bij dit project voor het eerst door Domijn gebruik gemaakt van een materiaalpaspoort. Oosterbroek: ‘’Hiermee kunnen we over vijftig jaar terugzien welke materialen er precies in onze woningen zitten en of we deze eventueel kunnen hergebruiken. Martin Huiskes, architect bij Architecten VOORMORGEN, heeft met zijn ontwerp meegedacht over het minimaliseren van het gebruik van grondstoffen. Ook over het materiaalgebruik en het eventueel hergebruik hiervan heeft Martin Huiskes meegedacht. Daarnaast zijn de woningen demontabel. Mocht het in de toekomst nodig zijn, dan kunnen de huizen op een andere plek worden neergezet.’’
Modulaire woningen
De studio’s op het Robsonterrein zijn voor negentig procent in een fabriek gemaakt, waarna ze op de locatie op elkaar zijn gezet. Slot: ‘’Je ziet hier het verschil tussen deze geïndustrialiseerde manier van bouwen en meer traditionele manieren van bouwen. Bij onze modulaire woningen kun je zien hoe snel zaken gerealiseerd kunnen worden met minimale overlast voor de omgeving. De ene dag heb je een lege kavel en een paar weken later staat er een woongebouw. Daarbij komen geen stoffen vrij en is er geen lawaaioverlast. Omwonenden vertelden ons dat ze dit indrukwekkend vonden en vroegen ons of deze manier van bouwen ook bij de andere huizen kon worden toegepast. Oosterbroek vult aan: ‘’Deze manier van bouwen zorgt er daarnaast voor dat we nog betaalbare woningen kunnen aanbieden aan onze huurders.’’
Architectonisch sausje
Duurzaamheid en circulariteit zijn bij elk project belangrijker geworden, vertellen Slot en Oosterbroek. ‘’Je ziet aan de materiaal-schaarste en de materiaalprijzen zeker het belang hiervan. Het kan niet zo zijn dat je duurzaamheid niet meer meeneemt; het is noodzakelijk.’’ De pilot op het Robsonterrein noemen zij leerzaam voor Domijn. ‘’We kunnen hierdoor steeds concretere prestatie-uitvragen formuleren en uitzetten in de markt. Ook al blijft het lastig om circulariteit meetbaar te maken, we zijn hier zeker mee bezig.’’
Slot en Oosterbroek zijn trots op wat Woningcorporatie Domijn samen met alle partners heeft gerealiseerd. Oosterbroek: ‘’Architecten VOORMORGEN heeft hier een geïndustrialiseerd product weten aan te passen aan de omgeving en de locatie. Zij wisten een modulaire woning om te toveren tot een mooi woongebouw dat past in de totale setting, zonder dat je in de gaten hebt dat het industriële producten zijn. Dit architectonische sausje is zeker belangrijk.’’
